De nachtjager zorgt voor paniek

"’s Nachts vloog er altijd een vliegtuig en alles waar licht was schoot hij op." Maar soms ontstond ergens onbedoeld licht en dan schoot de nachtjager ook! Jan van Roeden herinnert het zich nog.

Junker

Junker 88 S-1 van de Luftwaffe (Batavialand, collectie G.J. Zwanenburg).

Alle rechten voorbehouden

Het was zo, in het begin had je echt formaties vliegtuigen die geëscorteerd werden. Maar hoe verder je in de oorlog kwam, dan kreeg je die zware Amerikaanse toestellen. Die vlogen overdag en die vlogen veel meer gespreid. We hebben ook wel gezien dat vliegveld Havelte werd gebombardeerd, dat kon je zo zien, richting Kadoelen.

Arend Kanes z’n vader had een boerderij aan de andere kant van Ramspol. ’s Nachts vloog er altijd een vliegtuig, een nachtjager noemden wij dat, en alles waar licht was schoot hij op. En op een dag zit Kanes met zijn vrouw in de boerderij. En ze hoorden een stoot lawaai en alles! "O," zegt Kanes, "ik geleuf dat de Ramspol ok weer een beurte kriegt." Maar zij kwamen ’s ochtends die schuur in: de hele schuur aan flarden! De mooie koetsen, de tilbury’s, alles aan flarden! Ze hadden de dag ervoor de aardappels gerooid en het loof verbrand. Maar er was een beetje wind gekomen en dat was gaan flakkeren en dat kreng vliegt erover en die ziet dat en die duikt er meteen maar op af.

En een keer op een avond, ik zal het nooit vergeten, ik zit op de wc. En ik hoor me daar toch een stoot lawaai en ik hoor ze bij ons thuis allemaal wegvliegen. Meester Reuvers was met zijn vrouw bij ons op visite. Vliegen, weg, naar de schuilkelder waar water in stond, haha! Mevrouw Reuvers was aan het breien en in de vlucht was haar breiwerkje helemaal uitgerafeld. Er lag een wollen draad vanuit de woonkamer om de barak heen naar de schuilkelder, haha! Maar er was helemaal niks gebeurd bij ons. Dat vliegtuig had licht gezien en die heeft dwars door het kamp geschoten. Niets geraakt, alleen maar platte tegels. En mevrouw Reuver haar breiwerk was vernield!

We hebben nooit geweten of die nachtvlieger van de Duitsers of van de geallieerden was. Er is er een keer één bij Zwolle neergestort en ze dachten dat het een Duitser was, maar het bleek toch een Engelse te zijn hè. Echtgenote Corrie: Dat kan ik me nog wel herinneren, dat vonden we als kind wél angstig. Want als het dan ’s avonds vroeg donker was en je had de boel goed verduisterd met plakband en weet ik wat ze allemaal hadden. Dan hóórden we em al en dan zat mijn moeder al… en dat vond ik ook angstig, want het is donker. En als ie wél wat ziet, dan is het ‘takketakketak’ en dan schoot hij. Dat is het enige waar ik wel bang voor was.

Bron: Batavialand te Lelystad, interview met Jan van Roeden, 19 maart 2014.

Alle rechten voorbehouden