Söderfjärden, een polder in een krater

Finland is één van de meest noordelijke landen ter wereld. Het land is erg dunbevolkt met slechts 0,16 personen per hectare. Ter vergelijking, Nederland heeft nu 4,24 personen per hectare, meer dan 25 keer zoveel. Het land is rijk aan water: zo zijn er ongeveer 168.000 meren. Een Fin vertelde mij ooit dat hij een eigen meer had.

Gemalen Söderfjarden

Het oude en nieuwe gemaal van de polder Söderfjärden (bron: Sundom, https://sundom.fi/en/soderfjarden)

Alle rechten voorbehouden

Omdat Finland tijdens de IJstijden onder een dikke laag sneeuw en ijs heeft gelegen is er geen sprake van bodemdaling, maar komt het land na een oorspronkelijk snellere stijging nu nog bijna een centimeter per jaar omhoog. Ter vergelijking, de stijging van de zeespiegel is ongeveer drie millimeter per jaar. Doordat ook de zeebodem grenzend aan het land langzaam omhoog komt groeit Finland met 700 hectare per jaar. Je verwacht in Finland dus eigenlijk geen polders.

Toch zijn er in Finland in elk geval drie polders. Ze liggen in het westen van het land, in de omgeving van Vaasa. Een ervan, de polder Söderfjärden, is een hele bijzondere polder. Deze polder is namelijk aangelegd en ontwikkeld in een meteorietkrater. De inslag van de meteoriet heeft zo’n 520 miljoen jaar geleden plaatsgevonden. De vrijwel ronde krater met een diameter van ongeveer 6,5 kilometer is vanuit de lucht nog zeer goed zichtbaar. Oorspronkelijk schijnt de krater zo’n 300 meter diep te zijn geweest. Geleidelijk is het daardoor ontstane meer echter vrijwel geheel met sedimenten opgevuld.

Aan het begin van de negentiende eeuw is besloten om het meer droog te maken, wat in 1927 is voltooid. Er ontstond een vruchtbare landbouwpolder van ongeveer 2.300 hectare met een nogal apart verkavelingspatroon, dat mooi is afgestemd op de vrijwel ronde vorm. Naast het landbouwkundige gebruik biedt de polder elk jaar gedurende enkele weken in het najaar aan kraanvogels een rustplaats.

In de jaren zestig van de vorige eeuw is het oorspronkelijke gemaal vervangen door een nieuw gemaal. In het oorspronkelijke gemaal is nu een museum, waar de droogmaking en het waterbeheer van de polder worden getoond. Het nieuwe gemaal is tevens een kunstmuseum. In de polder zelf is tevens een museum waar aandacht besteed wordt aan meteorieten.

De meest bijzondere polder in de wereld die ik heb kunnen vinden ligt in een meteorietkrater. De polder, in een zeer dunbevolkt land waar je eigenlijk geen polders verwacht, heeft een vruchtbaar landbouwgebied opgeleverd, dat tevens jaarlijks een rustplaats biedt aan kraanvogels.

Alle rechten voorbehouden

Media