Redactie
Het kostenaspect is van belang, maar ook [...] dat Ivo de Jong ontzettend heeft meegedacht en meegewerkt. Wij zijn opdrachtgevers; dat is ook iets wat je niet moet vergeten. De gemeente Almere is opdrachtgever en geeft dan ook een bergingsmaatschappij de opdracht. Daar komen dan allemaal gesprekken mee. Tsja, en met wie dan? Dat moet dan allemaal in een tender. Die kennis, ervaring en expertise heb je niet op de plank liggen. De mensen van het Nationaal Programma, die al meerdere vliegtuigen hebben geborgen, hebben verstand van zaken. Zij denken met je mee en dat is eigenlijk het traject dat je inzet. Het was nog uitdagender doordat het toestel inderdaad in het water lag.
En natuurlijk was er die bijkomstigheid: is het de 710 of de 716? Nou, dat leek af en toe wel op een jongensboek. We dachten:
“Nou ja, dit moet toch de 716 zijn.”
Er waren allemaal puzzelstukjes. De Aircraft Recovery Group heeft daar natuurlijk ook een aandeel in gehad. Johan Graas ging op een gegeven moment met dat onderdeel naar een forensisch instituut in Amsterdam, met allerlei geavanceerde apparatuur. Want op dat onderdeel kon je dus niet goed zien of het de 710 of de 716 was. Dat was erop geschilderd. Hij liet het me zien en zei:
“Kijk, het is een zes en geen nul.”
Nou, als je had gezegd “Het is wél een nul”, had ik het ook geloofd; zo lastig is het. Nu het vliegtuig geborgen is, hebben we gezien dat het registratienummer wel duidelijk is gegraveerd of gestanst in het motorblok. Dat is echt duidelijk de bewijslast. Maar dat is wel een motorblok en dat hadden we juist niet gevonden aan het begin van het proces in 2008. Het was dat andere stuk en dat was voor tweeërlei uitleg vatbaar.
Defensie heeft aanvullend historisch onderzoek gedaan: hoe waren de vliegbewegingen, hoe waren de logboeken? Nou, de RAF heeft alles minutieus bijgehouden. Dat is echt ongelooflijk; dat vind ik nog steeds. Alles werd minutieus bijgehouden: wie er aan boord was, hoeveel bommen, wat voor apparatuur. Alles werd met militaire precisie beschreven. En als je dan die puzzelstukjes bij elkaar legt, werd het steeds waarschijnlijker dat het de 716 was. En dat is nu eigenlijk bewezen doordat het toestel met zijn zeven bemanningsleden is geborgen en dat we echt zien dat dat nummer er ook opstaat.