'Churchill' en 'Stalin' hebben maanden door de polder gelopen

De vader van Jan van Roeden kreeg voor zijn verjaardag een mooie stropdas. Maar die leefde niet lang! Hij werd, zonder dat Jans vader het wist, opgeofferd voor een goed doel.

Churchill en Stalin

De échte Churchill en Stalin met Franklin D. Roosevelt tijdens de conferentie van Jalta, februari 1945 (foto US Army Signal Corps - Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8012154).

Het was zo: het was oorlog en je kon haast niets krijgen. En mijn moeder had het voor mijn vaders verjaardag voor elkaar gekregen, punten sparen en alles, dat mijn vader een stropdas kreeg. Een mooie stropdas. Daar zat hij trots mee en toen op een avond komt Kees Borst, die vriend van mijn zuster, binnen. Hij zegt:

"Meneer Van Roeden, we moeten nog een klusje klaren. Ga je even mee?"

Dat is goed, zegt m’n vader. Ze gingen de deur uit, het was donker. Ik moet er even bij vertellen: de smeden hadden een mascotte. Twee grote bokken. En die sjouwden overdag in de wei, op de weg of in de loods. Overal. Echte vrijbuiters. Maar wat is er nou gebeurd? Mijn vader is een half uur weg en komt binnen en ik zie mijn moeder al kijken. We zitten in de keuken. Heel gezellig, de woonkeuken. En mijn moeder begint te lachen, lachen, lachen! En toen zag ik het ook! Van die stropdas zat alleen dat knobbeltje er nog maar. "Wat is er gebeurd, Jan?" "Dat hoor je morgen wel."

Nou, de volgende dag kom ik buiten en toen zag ik al wat er gebeurd was. Op de weg liepen de twee bokken. Op de ene stond 'Chursil' met een s en op de andere stond 'Stalin'. Nou, iedereen lachte zich rot. En toen kwam het verhaal van mijn vader. Kees zei tegen me:

"Meneer Van Roeden, wilt u dat beest even goed bij de kop houden, dan kan ik even rustig verven."

En hij vond de beesten al zo rustig. Maar die zaten z’n das op te vreten, haha! Ze hadden wel gezien dat Kees 'Chursil' met een s en zonder l gedaan had. Die letters konden er niet meer op, maar Kees zei: "Ik weet dat het fout is, maar de tekst is zo groot. Ze weten toch wel wat ik bedoel." Haha! Het scheelde twee letters, toen kon het erop. Iedereen moest zo lachen. Dan zag je die twee dingen lopen. We hebben ze nog een hele tijd zo zien lopen, Chursil en Stalin. Dat was natuurlijk prachtig in de oorlog hè. Op een gegeven moment vervaagden die letters wel.

En ook het verhaal dat we geen licht hadden. We hadden een carbidlamp met rondom heen een bassin met water. Dan moet je die pot laten zakken en dan krijg je gas. Maar mijn vader deed het nooit goed. Het was altijd een knal en dan had hij weer de kop zwart, haha!

Bron: Batavialand te Lelystad, Audiovisueel Archief, interview met Jan van Roeden, 19 maart 2014.

Alle rechten voorbehouden